25 Eylül 2008 Perşembe

History of Western Philosophy

Bir yerlerde Bertrand Russel 'ın History of Western Philosophy ' sinin felsefeye giriş için iyi bir kitap olduğunu okudum. Püfff! Okunacak ne çok kitap var. Bir dönem okuduğum bazı saçmalıklar yerine bunları okusam herhalde daha iyi olurdu. Oğlumla birlikte okurum artık bunları...

18 Eylül 2008 Perşembe

Başı kel Lehman'ın zararı

Türkiye'nin 2007 yılında gerçekleşen GSYİH rakamı 660 milyar dolarmış.
Lehman Brothers'ın zararı 613 milyar dolar olarak açıklanmış.
Bu arada Amerikan devleti Freddie'yi, Fannie'yi, AIG'yi kurtardı da Lehman Brothers'ın başı niye kel? BBC News'ta spiker de uzmanına sordu aynı soruyu ama yanıtı hoplayıp zıplayan sincabımdan tam duyamadım, duyduğum da tam ikna etmedi beni.

12 Eylül 2008 Cuma

GSYH / GSMH

Püfff! Kısaltmalara bayılıyorum!
GSYH ve GSMH mesela... Nedir aralarındaki fark, söyle bakalım. Y ve M değil mi? Evet o kadar basit ve hayır o kadar basit değil!

GSYH (Gayrisafi yurtiçi hasıla) bir ülkede ister o ülke vatandaşlarının , ister yabancıların ürettiği tüm nihai mal ve hizmetlerin para birimi cinsinden değeridir. İngilizcesi Gross Domestic Product (GDP)
GSMH ise bir ülke vatandaşlarının gerek kendi ülkelerinde, gerekse yurtdışında ürettiği tüm nihai mal ve hizmetlerin para birimi cinsinden değeridir. "Başka bir deyişle gayri safi milli hasıla (GSMH), bir ülkenin yurt dışında çalışan vatandaşlarının ülkeye gönderdikleri faktör gelirlerinin GSYİH’ya eklenip, ülkede çalışan yabancıların kendi ülkelerine gönderdikleri faktör gelirlerinin GSYİH’dan düşülmesi ile elde edilen değerdir. " (Wiki) Bunun İngilizcesi Gross National Product (GNP)

GSYH bir ülke ekonomisinin önemli büyüklük ölçütlerinden biri. Bizimki bu yılın ikinci çeyreğinde beklenmedik bir şekilde son 6 yılın en düşük oranıyla gerçekleşmiş. Büyüme oranı %1,9. Bir önceki dönem %6.6 imiş.

10 Eylül 2008 Çarşamba

3.8 milyar dolarmış...

...Hadron çarpıştırıcısının maliyeti. Freddie ve Fanny'nin oluşturduğu kara delik yanında bu ne ki?

başarım toplumunun dayanılmaz yeğniliği

Brand Eins'in bu ayki konusu "Die Leistungsgesellschaft". Başarı, performans odaklı toplumdan bahsediliyor. Almanca Leistung, İngilizce performance, peki Türkçe'si ne bunun? diye düşündüm düşündüm bulamadım. zargan.com'a bakılırsa "başarım" imiş ve tdk sözlüğünde de öyle... "Başarım toplumu" diye çevrilebilir öyleyse "Die Leistungsgesellschaft"...
*
TDK "light" kelimesinin karşılığı olarak "yeğni"yi öneriyor. D.'ye sordum, hatırladı. Çocukluğunda bu kelimeyi kullanan büyükleri varmış. "Bu çanta yeğni" derlermiş mesela. "Peki ya hafife ne olmuş?" diye sordu. Ne olacak, hafif Arapça.
Hadron parçacık çarpıştırıcısının dünyayı yutması muhtemel bir kara delik oluşturması olasılığından çok, ne kadar avro yuttuğunu merak ediyorum. Haberlerde bunlardan bahsedilmiyor...

8 Eylül 2008 Pazartesi

Fannie ve Freddie

Amerikan hükümeti Fannie Mae ve Freddie Mac'in kontrolünü ele almış . Freddi ve fanny toplam 5.400 milyar dolar yükümlülük altındaymış. Hükümet gerektiğinde borçlarını karşılayabilmeleri için her birine 100 milyar dolar enjekte etmeyi göze almış. Her ikisinin üst düzey yönetimi de değişiyormuş. Amerikan mortgage piyasasında yeni mortgage lerin 3/4 ü bu ikisinin garantisindeymiş. hazine sekreteri Hank Paulson “Fannie Mae and Freddie Mac are so large and so interwoven in our financial system that a failure of either of them would cause great turmoil in our financial markets here at home and around the globe,” demiş. Avrupa finans piyasalarından ilk rahatlama haberleri gelmeye başlamış bile...

6 Eylül 2008 Cumartesi

N'oluyoruz?

Condeelliza Rice dün Kaddafi ile buluşmuş. 55 yıldan sonra ilk üst düzey ABD ziyatetiymiş bu Libya'ya. Daha bir hafta önce de İtalya ile "Dostluk Paktı" imzalıyordu bu adam. Neyin dostluğu? Bize gösterilmeyen sahnelerde neler oluyor? "Director's Cut" ı görmek istiyorum. Orada fon müziği olarak "aman petrol, canım petrol" mi çalıyor?

Dalai Lama

Bu arada Batı Dalai Lama'yı neden "bu kadar" seviyor? Yani "bu kadar"? Tek sebep Çin olmasa keşke?

six degree of seperation

Hah! Six degree of seperation bir kez daha kanıtlanmış. Bu ne demek? Dünya üzerindeki bütün insanlara olan "mesafemiz" ortalama 6 kişi demek. Yani Bush' a da 6 kişi uzağız, Bin Ladin'e de... Daha komiği Bush ve Bin Ladin de birbirlerine sadece 6 kişi uzak! Bu teorinin detaylı hikayesi Albert Lasslo Barabasi'nin Linked adlı kitabında. Bulsam tekrar okurum. Bir de teoriyi Wikipedia makaleleri ile kanıtlayan bir site vardı. Her Wiki makalesi bir diğerine maksimum 6 makale uzaktaydı. "Elma" ve "Sartre" yazıyordun mesela, böyle birbirinden alakasız şeyler. Onlar bile 6 makaleden daha uzak değildi. Ben bulamamıştım en azından. Dünya aslında ne küçük yer... Blog dünyası sosyal ağların bu tür teorilerini sınamak için harika bir yer. Türk blogger'lar arasında seperation degree ortalaması kaçtır mesela?

5 Eylül 2008 Cuma

Orhan Pamuk'un son kitabının ikinci cümlesinde gramer hatası var(mış)! Üniversite sınavında "hangi cümlede özne-yüklem uyumsuzluğu var?" diye sorsalar ben bu cümleyi seçerdim. Daha önce başka bir kitabında -sessiz evde galiba- bir cümleyi on kez okumuş, yanlış olmadığına kendimi ikna edememiştim. Konuşurken bazen ben de kurarım öyle cümleler, ama romanıma (!)almam. Sevdiğim bir sürü de cümlesi vardır, o ayrı hikaye...

Pakistan'ın yeni başkanı

Butto'nun kocası yeni Pakistan başkanıymış. Akşam haberlerinde bu adamın sırıtan yüzünü görmekten bıkmıştım oysa. Karısını meş'um bir suikastte kaybetmiş zavallı koca rolünü oynamayı bile beceremedi. Piyon oğula ne demeli? 100 yıl içinde Pakistan diye bir ülke olmayacağını söyleyen kimdi? Bu röportaj ya die Zeit'da ya da SDZ'da yayınlanmış. Araştırıp, okumalı...
açtım kutuyu, gördüm kötüyü...