Quantum ve Lotus

"Bana hayalkirikliginin fotografini cekebilir misin Hindiba?"

deselerdi iste bu o fotograf olurdu.

Itiraf ediyorum, beklentilerimi yüksek tutmustum bu kitapla ilgili. Bi Budist kesisi ile, bi Quantum fizikcisi oturmus sohbet ediyor. Biri Fransiz, biri Vietnamli. Üstelik kesis olan Fransiz ve quantum fizikcisi olan Vietnamli :) Üstelik Matthieu Ricard'i ben bir tartisma programinda izledim, cok ilginc buldum anlattiklarini. Kimbilir neler olacak bu kitapta, neler... 

Hayir, Trinh Xuan Thuan degildi hayalkirikliginin kaynagi. Bizzat  Matthieu Ricard idi. Kendisine kosmolojinin belli yönlerini soran birine "Elimdeki yapraklar mi daha cok, ormandakiler mi?" demis Buddha ve "ormandakiler tabii ki" yaniti üzerine "Aciyi sona erdirmek icin gerekli bilginin miktari iste elimdeki yapraklar kadardir" demis. Kitapta bunu anlatan Ricard'in, ardindan kosmolojinin derinlikleri hakkinda 425 sayfalik en soyutundan felsefi derinlikli laf yetistirmesini anlamak zor. Yani anlamak zordu bu kitabi. Yani anlama zorlugu cekmem genelde. Bu kitapta cektim. Yarim biraktim diyebilirim.  Bir noktadan sonra sadece yüzeysel bir sekilde Thuan'in söylediklerini okudum. Bana ayni boyuttan konusmuyorlarmis gibi geldi. Sonunda nasil mutabik kalabildiklerini anlayamadim. Biri "isik, hem... dalga... hem parcacik..." diyor örnegin, digeri "...tabii, zaten parcacik da yok, dalga da yok" diyor. Biri bing bang diyor, digeri "zaten big bang yok ki" diyor. Biri "yildiz tozuyuz aslinda" diyor, "evren bir gün insanin gelecegini biliyordu" diyor, digeri "yildiz da yok, toz da yok, evrenin bi sey bildigi yok" diyor :)

Üstelik daha iki kitap önce Budizm'in felsefeyi reddeden bi halini okumustum, Ricard basbayagi felsefe yapiyor bu kitapta. Tibetli ustasi da mi böyle, bu bir baska Budizm yaklasimi mi, yoksa armut dibine mi düsmüs (babasi filozofmus) bilemedim.  Fakat bütün tuhafligina ragmen, biraz kafayi toplayayim, biraz zaman gecsin, bu kitabi yine okuyacak ben :D